Dziś skupimy się na rodzajniku nieokreślonym ‘een’. Rodzajnik ten stosować będziemy wówczas gdy dana rzecz lub osoba pojawia się w rozmowie lub tekście po raz pierwszy. Najlepszym przykładem na zobrazowanie tej zasady jest przytoczenie i zanalizowanie fragmentu z bajki.
Er was eens, lang geleden een(1) oude man die een(1) zoon had.
De(2) zoon was erg ongelukkig omdat hij geen paard had, en hij wilde graag een(3) paard.
De(2)oude man was erg arm maar hij hield erg veel van zijn zoon.
Hij dacht lang na en eindelijk zei hij tegen zijn zoon: ‘Verkoop mij. Dan kun je alles kopen wat je wenst!’
Dus nam de zoon zijn vader naar de(4) markt.
- Syn i starzec pojawiają się w tekście po raz pierwszy. Jest to pierwszy kontakt czytelnika/słuchacza z bohaterami opowiadania.
- Wzmianka na temat syna i starca pojawiła się w tekście już wcześniej. Czytelnik/słuchacz jest zaznajomiony z bohaterami bajki.
- Autor nie ma na myśli konkretnego konia. Mowa o ‘nieokreślonym, niekonkretnym’ przedstawicielu danego rodzaju, gatunku.
- Rynek, przyjmuje się za miejsce znane podobnie jak ‘de winkel’, ‘het ziekenhuis’ etc.
Po rodzajnik nieokreślony ‘een’ sięgniemy w przypadku krótkich pytań, w których mowa o ‘nieokreślonym, niekonkretnym’ przedmiocie danego rodzaju, osobie.
Heb je een computer? Ja, ik heb een computer.
Heb je een hond? Ja, ik heb een hond.
Wat staat daar? Een tafel, een auto.
Wat zie je door het raam? Een man, een auto en een kat.
W przypadku rozwinięcia wypowiedzi obowiązywać będzie zasada zobrazowana fragmentem z bajki.
Rodzajnika nieokreślonego ‘een’ zawsze użyjemy w odpowiedzi na pytanie: ‘Wat is dit/dat?’
Wat is dit? Dit is een kat
Wat is dat? Dat is een kast.
Na kolejną odsłonę językowych potyczek Harrego zapraszam za tydzień!
Dorota Chaberko