Pytanie Justyny: Dlaczego mówimy “Ik heb in de rij gestaan” a nie “Ik ben …” ?
Odpowiedź:
Są czasowniki, które w czasie przeszłym złożonym są używane z czasownikiem pomocniczym HEBBEN (mieć),
a są też takie, które są używane z ZIJN (być).
Przykłady:
Ik heb je gezien. ZIEN jest używany z HEBBEN. (PL: widziałem ciebie)
Ik heb het opgegeten. ETEN jest używany z HEBBEN. (PL: ja to zjadłem)
Ik ben gevallen. VALLEN jest używany z ZIJN. (PL: przewróciłem się)
IK ben op tijd gekomen. KOMEN jest używany z ZIJN. (PL: przyszedłem na czas)
Dlaczego tak jest: tak został uformowany język z biegiem czasu.
Czasowniki związane z przemieszczaniem się w przestrzeni CZĘSTO są w parze z ZIJN (ale nie zawsze).
Ik ben daar geweest. PL: Byłem tam.
Ik ben daar gegaan. PL: Poszedłem tam.
Ik ben gevallen. PL: Przewróciłem się.
Ik ben op tijd gekomen. PL: Przyszedłem na czas.
Tu można sprawdzać odmianę czasowników: https://www.mijnwoordenboek.nl/werkwoord/staan
P.S. Jest jeszcze INNA konstrukcja zdaniowa: Ik ben in de rij gaan staan.
(PL: Poszedłem stanąć w kolejce), w niej jest ZAWSZE używany czasownik ZIJN.
Inne przyklady tej konstrukcji:
Ik ben gaan slapen.
Ik ben gaan eten.
Ik ben gaan spelen.
Ze zijn gaan eten.
Hij is gaan slapen.
Proszę pisać w komentarzu jak są inne pytania!
Pozdrawiam!
Irina Malinkina, dyplomowany nauczyciel NT2
